Education Saurabh: Subject- Gujarati, Subject - Gujarati Topic - Adjectives and their types

 Education Saurabh: Subject- Gujarati

        Our topic today is - adjectives and their types

      Hello, I have made a small effort to convey Gujarati grammar to you through various topics of Gujarati grammar here. I hope that this small effort of mine will be useful to you in Gujarati language education as well as in competitive examinations. So if you want to read such various topics of Gujarati grammar every day, keep visiting the 'Karamshi Kanzariya' blog.

Subject - Gujarati

Topic - Adjectives and its types

શિક્ષણ સૌરભ : વિષય- ગુજરાતી  

        આજનો આપણો ટોપિક છે – વિશેષણ અને તેના પ્રકારો  

      નમસ્કાર, અહીં ગુજરાતી વ્યાકરણના વિવિધ ટોપિકો દ્વારા ગુજરાતી વ્યાકરણ  તમારા સુધી પહોચાડવાનો મેં નાનકડો પ્રયાસ કર્યો છે. આશા રાખું છું કે મારો આ નાનકડો પ્રયાસ તમને ગુજરાતી ભાષા શિક્ષણમાં તથા સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષામાં પણ ઉપયોગી થશે. તેથી જો તમારે ગુજરાતી વ્યાકરણના આવા વિવિધ ટોપિકો દરરોજ વાંચવા હોય તો ‘કરમશી કણઝરીયા’ બ્લોગની મુલાકાત લેતા રહેશો. 

વિષય -  ગુજરાતી  

ટોપિક –  વિશેષણ અને તેના પ્રકારો 

વિશેષણ : જે શબ્દ પ્રાણી કે પદાર્થના ગુણનું કે સંખ્યાનું વર્ણન કરી તેના અર્થમાં વધારો કરે તેને વિશેષણ કહેવાય છે.

જે શબ્દ નામના અર્થમાં વધારો કરે છે તે વિશેષણ કહેવાય.

નામનાં અર્થમાં કોઈ વિશેષતા લાવવા જે પદ મુકાય છે તે વિશેષણ કહેવાય.

       ઉદાહરણ : આકાશમાં ઝગમગતા તારા પ્રકાશે છે.

વિશેષણના પ્રકારો :

1.     ગુણવાચક વિશેષણ :

ઉદાહરણ : જિજ્ઞાસા હોશિયાર છોકરી છે.  

            મને રંગીન ફૂલ ગમે છે.

            જાડો માણસ દોડી ન શકે.

            આ મોટું મકાન છે.

2.     સંખ્યાવાચક વિશેષણ : જે વિશેષણ પ્રાણી, વ્યક્તિ, વસ્તુ કે પદાર્થની સંખ્યા બતાવે તેને સંખ્યાવાચક વિશેષણ કહેવાય.

જે શબ્દ વિશેષ્યની ક્રમિકસંખ્યા બતાવે તેને પણ સંખ્યાવાચક વિશેષણ કહે છે.

ઉદાહરણ : અમારી શાળામાં બાર શિક્ષકો છે.

            ચોમાસું ચાર માસનું હોય છે.

            ખેતરમાં ચાર ગાય છે.

            મહેક પાંચમા ધોરણમાં ભણે છે.

3.     માપવાચક (પરિમાણ) વિશેષણ : જે વિશેષણ પદાર્થનું માપ કે જથ્થો દર્શાવે છે તેને માપવાચક વિશેષણ કહેવાય.

ઉદાહરણ : તપેલીમાંથી ઘણું દૂધ ઢોળાઈ ગયું.

            વર્ષા પાસે થોડીક કેરીઓ છે.

            સરકાર પાસે અનાજનો વિપુલ જથ્થો છે.

  

4.     દર્શક વિશેષણ : જે વિશેષણ નામનાં દર્શક તરીકે નિર્દેશ કરે છે. તેને દર્શક વિશેષણ કહે છે.

ઉદાહરણ : પેલું ફૂલ સુંદર છે.

            આ ચોપડી ખૂબ સુંદર છે.

            પેલું આંબાનું ઝાડ છે.

 

5.     સાર્વનામિક વિશેષણ : જે વિશેષણ સર્વનામ તરીકે વપરાય છે તે સાર્વનામિક વિશેષણ કહેવાય છે.

ઉદાહરણ : પેલું મકાન જોયું ? તે મજબૂત છે.

            મારી ચોપડી જલદી આપો.

            કશું બોલો તો ખરા !

 

6.     વિકારી વિશેષણ : વિશેષ્યનાં જાતિવચન પ્રમાણે વિશેષણમાં ફેરફાર થાય છે તેને વિકારી વિશેષણ કહે છે.

ઉદાહરણ : આ કાળો કૂતરો છે.

            આ કાળી કૂતરી છે.

            આ કાળું કૂતરું છે.

 

7.     અવિકારી વિશેષણ : વિશેષણની જાતિ વિશેષ્યની જાતિ પ્રમાણે બદલાય નહીં તો તે અવિકારી વિશેષણ કહેવાય છે.

ઉદાહરણ :  જાતિ                  એકવચન                 બહુવચન

         નરજાતિ               સુંદર (દેખાવ)          સુંદર (દેખાવો)

         નારીજાતિ              સુંદર (નદી)            સુંદર (નદીઓ)

         નાન્યતરજાતિ          સુંદર (ફૂલ)             સુંદર  (ફૂલો)

 

8.     પ્રશ્નવાચક વિશેષણ : જે વિશેષણ પ્રશ્ન પૂછવામાં મદદ કરી નામના અર્થમાં વધારો કરે છે તેને પ્રશ્નવાચક વિશેષણ કહે છે.

ઉદાહરણ : તેણે શું કામ કર્યું છે ?

           તમારે કયું પુસ્તક જોઈએ છે ?

9.     કૃદંત વિશેષણ : કૃદંત વિશેષણ તરીકે વપરાય છે.

ઉદાહરણ :  દોડતો છોકરો,

             દોરેલું ચિત્ર,

             ભણતી છોકરી